Παρασκευή 19 Απριλίου 2013

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΦΡΑΟΥΛΑΣ: Μαύρη πισωδρόμηση το πρότυπο της «ανάπτυξής» τους!

«Κόκκινο χρυσό» χαρακτήριζε τη φράουλα της Μανωλάδας ο Γ. Παπανδρέου το 2011
Η θεοποίηση της επιχειρηματικότητας και η επιδίωξη της κερδοφορίας του κεφαλαίου, είναι στόχοι που ειδικά σε συνθήκες οικονομικής κρίσης εξασφαλίζονται μέσα από την ακόμα μεγαλύτερη εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, μέσα από την απόλυτη εντατικοποίηση της εργασίας και την κατά το δυνατόν περισσότερο μείωση της αμοιβής των εργαζομένων. Στις περιπτώσεις, μάλιστα, όπου οι εργαζόμενοι είναι παράνομοι μετανάστες, οι συνθήκες εργασίας παραπέμπουν σε άλλες εποχές και τα μεροκάματα έχουν σχεδόν συμβολικό χαρακτήρα, τότε διαμορφώνεται το πρότυπο των σύγχρονων επιδιώξεων του κεφαλαίου και των στοχεύσεων του αστικού κράτους.
Μόνο έτσι μπορεί να κατανοηθεί το ...«περιστατικό» της Μανωλάδας και ο νόμος της καραμπίνας για τον εργάτη που ζήτησε τα δεδουλευμένα, που μας παραπέμπει σε άλλες εποχές, αλλά, ταυτόχρονα μας δίνει οσμές και από το μέλλον που απεργάζεται η οικονομική ολιγαρχία. Γιατί οι φράουλες της Μανωλάδας δεν είναι μια τυχαία περίπτωση. Είναι το πρότυπο που εδώ και χρόνια προβάλλεται ως η αντίσταση και η απάντηση στις παγκόσμιες οικονομικές ανακατατάξεις.
Η Μανωλάδα ήταν το παράδειγμα των παραδειγμάτων που παρουσίασε ο Γ. Παπανδρέου, το Μάρτη του 2011, σε ημερίδα με θέμα «Η ελληνική γεωργία καινοτομεί», μεταξύ των παραδειγμάτων προς μίμηση που ανέφερε, ήταν και αυτό της παραγωγής φράουλας στην ευρύτερη περιοχή της Μανωλάδας.
Είπε τότε χαρακτηριστικά: «Οι νέοι άνθρωποι αναρωτιούνται: Υπάρχει προοπτική γι' αυτό τον τομέα ή πρέπει να τον εγκαταλείψουμε; Το δικό σας παράδειγμα αποδεικνύει ότι μπορούμε να προχωρήσουμε. (...) Η φράουλα στην Ηλεία, ο κόκκινος χρυσός της Μανωλάδας και της Βάρδας, κρύβει ανθρώπους πρωτοπόρους, αφού αναπτύχθηκε και επεκτάθηκε, και οργανώθηκαν συλλογικά οι παραγωγοί σε Ομάδα».
Οι «πρωτοπόροι άνθρωποι» στους οποίους αναφερόταν τότε ο πρωθυπουργός είναι οι μεγαλοεπιχειρηματίες, τα συμφέροντα των οποίων είναι εκ διαμέτρου αντίθετα με των μικροπαραγωγών της φράουλας, αλλά και των χιλιάδων εργατών που απασχολούν στις φυτείες τους.
Οι εργάτες γης
Οι εργάτες γης στην καλλιέργεια φράουλας απασχολούνται περίπου για 5-6 μήνες, κατά την περίοδο κυρίως της συγκομιδής. Στη χώρα μας φέτος καλλιεργήθηκαν γύρω στα 12.000 στρέμματα με φράουλα με το 95% των καλλιεργούμενων εκτάσεων να βρίσκονται συγκεντρωμένες στην Ηλεία και την Αχαΐα, ενώ πέρσι εξήχθησαν 26.000 τόνοι κυρίως στη Ρωσία, την Ιταλία, τη Γερμανία και την Ουκρανία, από το σύνολο της παραγωγής που κυμάνθηκε περί τους 40.000 τόνους.
Η συγκομιδή γίνεται χειρωνακτικά και απαιτεί 80 ημερομίσθια ανά στρέμμα το χρόνο. Το μεροκάματο στην περιοχή ανέρχεται το πολύ στα 23 ευρώ και σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνουν οι τοπικές ομάδες παραγωγών το ετήσιο κόστος εργασίας συμμετέχει κατά 40% στο συνολικό κόστος της καλλιέργειας. Με δεδομένο ότι ολόκληρη η επιχειρηματική δραστηριότητα της φράουλας (γεγονός που υποστηρίζουν και οι ίδιοι οι παραγωγοί), στηρίζεται στην παράνομη μετανάστευση, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για το συνολικό αριθμό των εργατών γης στις καλλιέργειες, με τις ανεπίσημες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ακόμη και για 5.000 εργάτες όταν η εποχή της συγκομιδής βρίσκεται στο ζενίθ.
Η τιμή του πρώιμου προϊόντος τον περασμένο Μάρτη ξεπέρασε τα 2 ευρώ το κιλό, σήμερα κυμαίνεται περί τα 1,6 ευρώ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις γεωτεχνικών η εγκατάσταση θερμοκηπιακής καλλιέργειας φράουλας φτάνει τα 8.500 ευρώ το στρέμμα την πρώτη χρονιά και στην συνέχεια υπολογίζεται στα 5.500 με 6.000 ευρώ κάθε χρόνο. Το καλλιεργητικό κόστος (το οποίο δεν περιλαμβάνει ασφαλιστικές εισφορές των εργοδοτών καθώς, όπως είπαμε, το σύνολο της καλλιέργειας βασίζεται στην παράνομη εργασία) για έναν παραγωγό βρίσκεται γύρω από το 1 ευρώ για κάθε κιλό προϊόντος, ενώ η μέση τιμή πέρσι έφτασε περίπου το 1,45 ευρώ το κιλό.

Εφ. "Ριζοσπάστης" 19.04.2013