Sprider Stores: Παράδειγμα που βοηθά σε συμπεράσματα

Ο όμιλος των αδελφών Χατζηιωάννου, έγινε ευρύτερα γνωστός στο χρηματιστηριακό «μπουμ» του 1999, όταν η ομώνυμη οικογένεια άρχισε ένα χορό εξαγορών διαφόρων μικρών επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων και της φίρμας «Sprider Stores», που λειτουργούσε από τις αρχές της δεκαετίας του '70, με κύριο αντικείμενο την παραγωγή μαγιό και αθλητικών ειδών. Η εταιρεία εξαπλώθηκε σύντομα στην Ελλάδα, επεκτάθηκε και σε άλλες χώρες, κύρια των Βαλκανίων, και έφτασε, στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, να διαθέτει περί τα 80 καταστήματα και 2.000 εργαζόμενους.

Τα κέρδη για το κεφάλαιο ποτέ δεν είναι επαρκή. Ποτέ δε φτάνουν. Οι κεφαλαιοκράτες όσο κερδίζουν, τόσο επιδιώκουν να αυξήσουν κι άλλο τα κέρδη τους. Και το εξασφαλίζουν αυτό, εντείνοντας την εκμετάλλευση των εργαζομένων, μειώνοντας τους μισθούς, ανατρέποντας τις εργασιακές σχέσεις προς το χειρότερο. Τα ίδια τα αφεντικά των «Sprider Stores» «ομολογούν» ότι τα επίσημα καθαρά κέρδη τους, έφτασαν, μέχρι και το 2009, το αστρονομικό ποσό των 104 εκατομμυρίων ευρώ!
Το ξέσπασμα της κρίσης, δε θα μπορούσε να μην αφορά και τη συγκεκριμένη επιχείρηση. Το έβλεπαν αυτό οι εργαζόμενοι, το ήξεραν όμως καλύτερα οι εργοδότες. Και παρόλο που οι οικονομικοί δείκτες της εταιρείας δεν ήταν οι χειρότεροι της αγοράς (στην τριετία 2009 - 2012 εμφάνισε μεικτά κέρδη 213 εκατομμύρια ευρώ), μείωσαν το προσωπικό κατά αρκετές εκατοντάδες, από το καλοκαίρι του 2012, έστησαν εργοδοτικό σωματείο, αξιοποίησαν πλήρως το καθεστώς της μερικής απασχόλησης - μερικής αμοιβής, επέβαλαν τεράστιες μειώσεις στις αποδοχές των εργαζομένων, και καθιέρωσαν μισθούς της τάξης των 250 ευρώ το μήνα!
Οικονομική καπιταλιστική κρίση, όμως, σημαίνει και αδυσώπητος επιχειρηματικός ανταγωνισμός, σημαίνει αδυναμία διατήρησης υψηλών ρυθμών κερδοφορίας. Η απάντηση των Χατζηιωάννου ήταν ακαριαία. Μετά από μια σειρά εκβιασμούς και απειλές προς διάφορες κατευθύνσεις, έδωσαν το σύνθημα για κλείσιμο της επιχείρησης. 800 και πλέον εργαζόμενοι, που επί τόσα χρόνια ξεθεώνονταν, για να βγάζουν κέρδη τα αφεντικά, πετάχτηκαν στο δρόμο.
Το παράδειγμα, με τον επιχειρηματικό όμιλο των Χατζηιωάννου, είναι χαρακτηριστικό, για τον τρόπο που η μία φάση του καπιταλιστικού οικονομικού κύκλου προετοιμάζει το έδαφος και οδηγεί στην επόμενη, στην οικονομική κρίση. Για το βίαιο ξέσπασμα των αντιθέσεων που προκαλούν οι ανταγωνιστικές σχέσεις παραγωγής, που έρχεται ως συνέπεια της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων και που οδηγεί στην ακόμα μεγαλύτερη αγριότητα της αστικής τάξης ενάντια στους εργαζόμενους, στη χειροτέρευση της θέσης τους στην καπιταλιστική κοινωνία. Με τέτοια συμπεράσματα πρέπει να εφοδιαστούν οι εργαζόμενοι, στις δύσκολες αναμετρήσεις που έρχονται με την εργοδοσία και το κράτος της.

Είχαν καλό «δάσκαλο»...

Μιλώντας προχτές στα ΜΜΕ, ο γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας (ΟΙΥΕ) και στέλεχος της «Αυτόνομης Παρέμβασης» Θ. Βασιλόπουλος, είπε ότι την περίοδο που έγιναν οι περικοπές μέχρι και 20% στους εργαζόμενους των καταστημάτων «Sprider Stores», «λειτουργούσε σωματείο με υπονομευτικό ρόλο και μόνο σκοπό να υπογραφούν μειώσεις». Αξιοποιώντας το παράδειγμα ενός καραμπινάτου εργοδοτικού σωματείου, ο πρόεδρος της ΟΙΥΕ πάει να βγάλει λάδι την πλειοψηφία της Ομοσπονδίας, που δρα με τον ίδιο τρόπο στο πλευρό της εργοδοσίας. Ορισμένα παραδείγματα:

• Η πλειοψηφία της ΟΙΥΕ (ΠΑΣΚΕ, Αυτόνομη Παρέμβαση, ΔΑΚΕ) υπέγραψε Συλλογική Σύμβαση Εργασίας με μειώσεις που φτάνουν το 6,8%. Το επιχείρημα ήταν η κρίση και η διατήρηση των θέσεων εργασίας. Ο,τι έλεγε και το εργοδοτικό σωματείο της «Sprider», παπαγαλίζοντας τα «επιχειρήματα» της εργοδοσίας.
• Με παρασκηνιακές διαδικασίες, πίσω από την πλάτη των χιλιάδων εργαζομένων στον κλάδο των τροφίμων (σούπερ μάρκετ, επιχειρήσεις τροφίμων), «Αυτόνομη Παρέμβαση» και ΠΑΣΚΕ μετέτρεψαν το Επικουρικό Ταμείο των εργαζομένων στον παραπάνω κλάδο από Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) σε Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), δηλαδή σε Επαγγελματικό Ταμείο. Τι σημαίνει αυτό; Το ξεκαθαρίζει απολύτως το καταστατικό του νέου Ταμείου: Από 1/1/2013, οι συνταξιούχοι του κλάδου θα δουν τις επικουρικές τους συντάξεις «να μειώνονται κατά 32% για τα ποσά που υπερβαίνουν τα εκατό (100,00) ευρώ»!
• Οι ίδιες δυνάμεις της πλειοψηφίας έστησαν «σωματείο» με την επωνυμία «Πανελλαδικό Σωματείο στο Εμπόριο» με διαδικασίες «εξπρές», σε συνθήκες εξπρές και με άκρα μυστικότητα, για να χτυπήσουν τα κλαδικά συνδικάτα στο Εμπόριο με ταξική διοίκηση και πλειοψηφία. Στις «εκλογές» του διασπαστικού σωματείου ψήφισαν διευθυντές, προϊστάμενοι των καταστημάτων «Βερόπουλος» και «Βασιλόπουλος». Οι εργαζόμενοι οδηγήθηκαν στις κάλπες, σύμφωνα με μαρτυρίες τους, κάτω από την απειλή της απόλυσης κ.λπ.
• Ακριβώς τα ίδια ισχύουν και για το άλλο διασπαστικό σωματείο που είχε στήσει η πλειοψηφία της Ομοσπονδίας με εντολή των σουπερμακετάδων πριν αρκετά χρόνια, την Ενωση Υπαλλήλων Εμπορίου - Τροφίμων Σούπερ Μάρκετ Αθηνών και Προαστίων.

Τι προκύπτει; Οτι οι πρωτομάστορες του εργοδοτικού σωματείου στα «Sprider» είχαν για δάσκαλο την ίδια την πλειοψηφία της Ομοσπονδίας τους. Γιατί; Επειδή «θεός» και των δύο είναι η υποταγή των εργαζομένων στην ανταγωνιστικότητα της συγκεκριμένης επιχείρησης, του κλάδου και συνολικά της καπιταλιστικής οικονομίας. Αυτή η «ανταγωνιστικότητα», την οποία επικαλείται η εργοδοσία για να μειώσει μισθούς και δικαιώματα, είναι ασύμβατη με τα δικαιώματα και τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων. Αυτά έλεγε το ΠΑΜΕ τότε στους εργαζόμενους, αυτά τους λέει και τώρα, που αποδείχτηκε ότι οι υποχωρήσεις δεν έσωσαν τη δουλειά τους.