Αυτό το διάστημα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία ανάδειξης από τα δημοτικά συμβούλια των δήμων της χώρας του λεγόμενου «Συμπαραστάτη του δημότη και του επιχειρηματία», που πρέπει να λειτουργήσει υποχρεωτικά, σύμφωνα με το νόμο του «Καλλικράτη». Πρόκειται για έναν νέο θεσμό, ένα συγκεκριμένο πρόσωπο που εκλέγεται μόνο εφόσον ψηφιστεί από τα 2/3 των συμβούλων στα δημοτικά συμβούλια. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για να εκλεγεί πρέπει να εξασφαλιστεί η συναίνεση μεταξύ ΠΑΣΟΚ - ΝΔ ή και άλλων δυνάμεων του ευρωμονόδρομου που εκπροσωπούνται στα δημοτικά συμβούλια. Αυτό είναι χαρακτηριστικό των στόχων που έρχεται να υπηρετήσει ο νέος θεσμός. Η καταληκτική ημερομηνία εκλογής του «Συμπαραστάτη» ήταν η 28η Φεβρουαρίου. Ομως, στην πλειοψηφία των δήμων, δε συγκεντρώθηκαν τα 2/3 των ψήφων των δημοτικών συμβούλων και ήδη είναι σε εξέλιξη η επαναληπτική διαδικασία, όπως ορίζει ο νόμος.
Ο συγκεκριμένος θεσμός είναι μία ακόμα απόπειρα της κυβέρνησης να δημιουργήσει μια δήθεν ανεξάρτητη αρχή, με στόχο τον αποπροσανατολισμό των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Στη διαδικασία εκλογής του «Συμπαραστάτη του δημότη και του επιχειρηματία», οι σύμβουλοι του ΚΚΕ, εκλεγμένοι με τη Λαϊκή Συσπείρωση, δε συμμετέχουν. Ο «Συμπαραστάτης του επιχειρηματία και του δημότη», σύμφωνα με το νόμο, ελέγχει αλλά στην πραγματικότητα επικυρώνει τη νομιμότητα των πράξεων της διοίκησης του δήμου. Από τον τίτλο και μόνο γίνεται κατανοητό ότι γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί στους εργαζόμενους και τα άλλα λαϊκά στρώματα η αυταπάτη ότι κεφάλαιο και εργαζόμενοι μπορούν να έχουν κοινό συμπαραστάτη απέναντι στα διαμετρικά αντίθετα συμφέροντά τους. Ο «Συμπαραστάτης» επομένως έχει βασική του αρμοδιότητα τον έλεγχο της εφαρμογής των αντιλαϊκών νόμων. Είναι, επίσης, προφανές ότι δεν μπορούν να συνδυαστούν στο ίδιο πρόσωπο, στον ίδιο θεσμό, η υπεράσπιση των συμφερόντων και του δημότη και του επιχειρηματία, γιατί είναι συμφέροντα αντιτιθέμενα. Συνεπώς, οι εργαζόμενοι δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από αυτό το θεσμό, να χάσουν μόνο.
Ας δούμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: εάν κάποιος εργαζόμενος του δήμου απολυθεί ή λήξει η σύμβασή του και απευθυνθεί στο «Συμπαραστάτη», θεωρώντας άδικη την απόλυσή του, η στάση του «Συμπαραστάτη» ποια θα είναι; Πώς θα βοηθήσει τον εργαζόμενο; Τι θα του προσφέρει; Τίποτα περισσότερο από το να τον ενημερώσει ότι αυτό προβλέπει ο νόμος, ότι η δημοτική αρχή κινήθηκε στο πλαίσιο του νόμου και άρα δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Βέβαια, είναι αλήθεια, ότι αυτό που επιδιώκουν, είναι να βάζουν τους εργαζόμενους, μέσω και αυτών των θεσμών, στη λογική της προσωπικής επίλυσης των προβλημάτων μακριά από το οργανωμένο ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, το σωματείο, το συνδικάτο, τους μαζικούς φορείς. Και να τους εγκλωβίζουν (σ.σ. και ο «Συμπαραστάτης» και ο δήμος) με υποσχέσεις ότι θα φροντίσουν στο μέλλον να δώσουν λύσεις. Αλλωστε, για να εκλεγεί ο «Συμπαραστάτης» πρέπει να τον ψηφίσει η πλειοψηφία που υποτίθεται ότι μετά θα ελέγχει...
Ηδη, σε μια σειρά δήμους, οι υποψηφιότητες αποκαλύπτουν το ρόλο του συγκεκριμένου θεσμού. Εκπρόσωποι επιχειρηματιών, εκδότες τοπικών εφημερίδων, στελέχη δημοτικών συνδυασμών που έχουν ανακηρυχτεί δημοτικές αρχές ή σύμβουλοι που έχουν εκλεγεί και παραιτήθηκαν για να βάλουν υποψηφιότητα, στελέχη αστικών κομμάτων, πρώην δικαστικοί κ.λπ. Επιπλέον, πληροφορίες αναφέρουν ότι με κομματική εντολή βάζουν υποψηφιότητα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ σε διάφορους δήμους κατόπιν συνεννόησης με τις δημοτικές αρχές. Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες, ένας υποψήφιος που θέλει να εκλεγεί ως «Συμπαραστάτης» βάζει υποψηφιότητα σε έναν, δύο ή ακόμα και δέκα δήμους... Σε κάποιους δήμους «ανυποψίαστοι» υποψήφιοι υπόκεινται τη βάσανο της δημόσιας ανάκρισης από τους συμβούλους που τους ρωτούν τα πιο απίθανα πράγματα - ακόμα και προσωπικά ζητήματα - και με την παρουσία ακροατηρίου. Η διαδικασία στους περισσότερους δήμους της χώρας έχει εξελιχθεί σε τεράστιο αλισβερίσι στημένων ή κατευθυνόμενων διαδικασιών στο οποίο εμπλέκονται και αστικά πολιτικά κόμματα.
Για να καταλάβει κανείς ποιοι θα είναι οι «συμπαραστάτες» αρκεί να πούμε το εξής: Σε παραλιακό δήμο της Ανατολικής Αττικής, αυτός που πήρε τις περισσότερες ψήφους είναι πρώην αντιστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ., πρ. δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων με συγκεκριμένη κομματική τοποθέτηση, ενώ ήταν και πρώην στέλεχος της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Ανάπτυξης. Σε άλλο δήμο της Ανατολικής Αττικής έχει εκλεγεί πρώην στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος. Σε άλλες περιπτώσεις το προβάδισμα για να εκλεγούν, έχουν εκπρόσωποι επιχειρηματιών.
Εδώ και χρόνια το αστικό κράτος δημιουργεί θεσμούς, προκειμένου να απορροφά τη δυσαρέσκεια της αντιλαϊκής του πολιτικής, αλλά και να δημιουργεί αυταπάτες στα λαϊκά στρώματα. Ετσι, έχουν δημιουργηθεί πολλές δήθεν ανεξάρτητες αρχές, οι οποίες διασφαλίζουν την εφαρμογή της αντιλαϊκής νομοθεσίας. Οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα από την ύπαρξη των οργάνων αυτών αλλά αυτά τα ίδια μπαίνουν εμπόδιο στον απεγκλωβισμό τους από την κυρίαρχη πολιτική και από αυτή την άποψη, δυσκολεύουν την οργάνωση της πάλης. Από τη διαπίστωση αυτή πηγάζει και το χρέος των εκλεγμένων του ΚΚΕ με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», των ταξικών δυνάμεων γενικότερα, να αποκαλύπτουν σε κάθε ευκαιρία τον αντεργατικό, αντιλαϊκό ρόλο του νέου αυτού θεσμού του αστικού κράτους.
Εφ. "Ριζοσπάστης", 24.03.2011, σ. 26